"Ο Μεγάλος Περίπατος του Πέτρου" εφαρμογές φιλαναγνωσίας στην τάξη

Σίγουρα θα έχετε ακούσει για τον "Μεγάλο Περίπατο του Πέτρου". Το μυθιστόρημα της Άλκης Ζέη που παρουσιάζει ένα αγόρι, τον Πέτρο. Στην ηλικία των εννιά ετών, ο Πέτρος ζει τον πόλεμο του 1940 και κατόπιν μεγαλώνει μέσα στην κατεχόμενη από τους Γερμανούς Αθήνα.

Σε αυτό το post αναφέρω λίγες από τις πρακτικές φιλαναγνωσίας που εφαρμόσαμε στην τάξη με αφορμή αυτό το εξαιρετικό διήγημα.

Το ξεκινήσαμε, λοιπόν, δειλά δειλά αφιερώνοντας στην αρχή ένα δίωρο την εβδομάδα και στην πορεία έως μισή ώρα κάθε μέρα από το βιβλίο (δεδομένου ότι φέτος ήταν αρκετές οι αναφορές στα ανθρώπινα δικαιώματα και στον πόλεμο, θεώρησα ταιριαστό να επιλέξω αυτό το βιβλίο να αποτελέσει ένα από τα αναγνώσματά μας στην τάξη).

Οι δραστηριότητες που ακολουθούσαν μετά από κάθε ανάγνωση δεν αποσκοπούσαν τόσο σε μια διδακτικής της γλώσσας όσο στην καλλιέργεια της φιλαναγνωσίας στα παιδιά. Εδώ είναι όλα όσα υλοποιήσαμε κατά τη διάρκεια της ανάγνωσης προκειμένου να δώσουμε ζωή στο κείμενο και πρωτοβουλία στους μαθητές:

Καρέκλα συνείδησης και σκέψεων

Ένα παιδί αναπαριστά τον Πέτρο, ο οποίος με το που ξυπνάει μαθαίνει ότι η Ελλάδα εμπλέκεται στον πόλεμο. Κάθεται αμίλητος σε μια καρέκλα, όπου μπορούν όλοι οι μαθητές να τον βλέπουν. Ταυτόχρονα, 2-3 παιδιά στέκονται όρθια γύρω του και αναπαριστούν τις πρώτες σκέψεις που του έρχονται στο μυαλό με το που ακούει για πόλεμο, εκφέροντάς τις δυνατά. Δίνουμε ένα-δύο λεπτά χρόνο στα παιδιά να προετοιμαστούν πριν από αυτή την αναπαράσταση.

Ανάγνωση στην ομάδα

Αυτό που προσπάθησα με αρκετό αγώνα ήταν να πραγματοποιήσω ομαδικές αναγνώσεις του βιβλίου. Δεν ήταν καθόλου εύκολο καθώς οι ομάδες μου ήταν αρκετά ετερογενείς με διαφορετικό επίπεδο στην ανάγνωση και κατανόηση κειμένου.

Αυτό που έκανα ήταν να φωτοτυπώ κυρίως μικρά κεφάλαια και να τα μοιράζω στους μαθητές έτσι ώστε η ανάγνωση να μη γίνεται μόνο από εμένα αλλά να αυτενεργούν και οι μαθητές. Γινόταν σιωπηλή ανάγνωση του κεφαλαίου στην τάξη και στη συνέχεια συζήτηση στις ομάδες (3 παιδιών) για το νόημα και την περίληψή του. Μία φορά ανέθεσα την ίδια δουλειά να γίνει σε ατομικό επίπεδο στο σπίτι (όχι με κάποια γραπτή εργασία).

Συνέντευξη από το βασικό ήρωα

Τα παιδιά καλλιέργησαν τη φαντασία τους υποκρινόμενα ότι παίρνουν συνέντευξη από τον Πέτρο. Προετοίμασαν τις ερωτήσεις και τις απαντήσεις και τις έπαιξαν είτε σα σκετσάκι στους συμμαθητές τους είτε τις εξέφρασαν γραπτώς. Την ίδια και καλύτερη επιτυχία πιστεύω θα είχε εάν στέλναμε ένα γράμμα στο βασικό ήρωα του βιβλίου (αλλά δε το πραγματοποιήσαμε).

Κάνε το περίγραμμα του ήρωα

Ένα παιδί ξαπλώνει πάνω σε χαρτί του μέτρου και οι υπόλοιποι παίρνουμε το περίγραμμά του με μαρκαδόρο. Αυτός είναι ο Πέτρος. Μέσα στο περίγραμμα γράφουμε ό,τι γνωρίζουμε για τον ήρωα και έξω από αυτό ό,τι θα θέλαμε να μάθουμε σε μορφή ερωτήσεων. Καθώς κάναμε αυτή τη δραστηριότητα συνειδητοποίησα ότι δεν άρεσε και πολύ τα παιδιά. Γι'αυτό πιστεύω ότι "το περίγραμμα του ήρωα" είναι μάλλον πιο κατάλληλο για μικρότερες ηλικίες και όχι για την ΣΤ'.

Φτιάξε μια ολότελα δικιά σου ιστορία

Φωτοτύπησα κάποια μέρη του βιβλίου και έκοψα συγκεκριμένες φράσεις μέσα από αυτό σε μορφή λωρίδων. Στη συνέχεια, έδωσα τυχαία από μια λωρίδα σε κάθε ομάδα και ζήτησα με βάση τη φράση αυτή να φτιάξουν μια ολότελα δικιά τους ιστορία (άσχετη με την κεντρική ιστορία), βάζοντάς την είτε στην αρχή, είτε στη μέση, είτε στο τέλος. Το αποτέλεσμα; Ενθουσιασμός, έμπνευση και δημιουργία!

Ξαναγράψε το γεγονός

Αφού διαβάσαμε ένα κρίσιμο κεφάλαιο της ιστορίας (τον ερχομό του θείου Άγγελου) ζήτησα από τις ομάδες να φανταστούν και να γράψουν ένα ολότελα διαφορετικό σενάριο για το συγκεκριμένο γεγονός και το πως εκτυλίχθηκε.

Δραματοποίησε!

Η πιο συχνή δραστηριότητα που κάναμε σε κάθε ανάγνωση ήταν η δραματοποίηση. Δραματοποιούσαμε σχεδόν τα πάντα: Τους διαλόγους ανάμεσα στα άτομα, τα συναισθήματα κάποιου ήρωα, φανταστικούς διαλόγους ανάμεσα σε δύο ήρωες πριν ή μετά από κάποιο γεγονός ή τι θα γινόταν εάν...

Δεν υπάρχει όριο και τέλος στο τι μπορούν να δραματοποιήσουν οι μαθητές σε κάθε ανάγνωση. Το εντυπωσιακό είναι ότι οι ίδιοι μας καθοδηγήσουν και μας εμπνέουν σε αυτό. Και το απολαμβάνουν τόσο μα τόσο πολύ! Η δραματοποίηση είναι ο ιδανικότερος τρόπος για να εμπλέξουμε όλους τους μαθητές ανεξαρτήτου επιπέδου στο βιβλίο και να τους δώσουμε κίνητρα να είναι πολυ προσεκτικοί στην επόμενη ανάγνωση.

Και τα οφέλη είναι σίγουρα πολύ περισσότερα από ότι νομίζουμε!

Οι μαθητές έπειτα από μια επική δραματοποίηση ποζάρουν μαζί με το βιβλίο.

Αυτές ήταν κατά κύριο λόγο οι δραστηριότητες που έλαβαν χώρα συντροφιά με τον "Μεγάλο Περίπατο του Πέτρου". Θα μπορούσαν να είναι φυσικά πολύ περισσότερες, αλλά ευελπιστώ σε ένα επόμενο βιβλίο! Ελπίζω να σας άρεσαν και να σας εμπνεύσουν! Περιμένω σχόλια και απόψεις.

Δείτε επίσης: 40 κάρτες ερωτήσεων φιλαναγνωσίας!